Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem powstało 9 marca 1960 roku. Od wczesnych lat pięćdziesiątych grupa pracowników Departamentu Zawodowej Rehabilitacji Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej świadoma była tego, że dla zaspokojenia wieloaspektowych potrzeb inwalidów i innych osób niepełnosprawnych w rozwijanie rehabilitacji, poza administracją państwową, sektorem spółdzielczym i placówkami naukowymi, powinni włączyć się ludzie dobrej woli. Chodziło o aktyw, który byłby zdolny ujmować całościowo problematykę osób niepełnosprawnych, nadawać rehabilitacji charakter społeczny, wysuwać nowe inicjatywy i szybko reagować na bieżące potrzeby zainteresowanych. Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem podjęło się takiej roli.
Zjazd założycielski określił Towarzystwo jako naukowo-społeczną interdyscyplinarną organizację inicjującą i prowadzącą różne formy walki z kalectwem i inwalidztwem oraz różne formy opieki socjalnej dla osób niepełnosprawnych. Jedną z najbardziej trwałych form w usługach socjalnych są turnusy rehabilitacyjne oraz zaprezentowanie znaku dostępności dla inwalidów do budynków i w infrastrukturze. Choć z oporami, przy olbrzymich jeszcze lukach, znak dostępności zaistniał w świadomości społecznej i odgrywa niepoślednią rolę w usamodzielnieniu się inwalidów. TWK jest inicjatorem pionierskich akcji, dziś uznawanych za oczywiste, takich jak integracyjne obozy rehabilitacyjne, plenery i warsztaty twórców niepełnosprawnych, adaptacja mieszkań i wiele innych. To z inicjatywy TWK rozwiązuje się problemy komunikacji miejskiej, kolejowej i lotniczej osób niepełnosprawnych, barier architektonicznych i urbanistycznych. Przy współudziale TWK powstały programy radiowe i telewizyjne dla niepełnosprawnych. W Towarzystwie powstały koncepcje obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych, utworzenia funduszu rehabilitacji inwalidów, kształcenia kadr dla warsztatów terapii zajęciowej. Towarzystwo było i jest areną ścierania się różnych naukowych koncepcji i rozwiązań stosowanych w rehabilitacji, inicjatorem rozwoju rodzimej produkcji sprzętu ortopedycznego i rehabilitacyjnego.
TWK od chwili swojego powstania jest jako jedyna polska organizacja członkiem afiliowanego przy ONZ Międzynarodowego Towarzystwa Rehabilitacji Inwalidów „Rehabilitation International”. Działając w międzynarodowym ruchu rehabilitacyjnym Towarzystwo bierze udział w tworzeniu światowych programów rehabilitacji i tworzeniu międzynarodowych norm prawnych na rzecz osób niepełnosprawnych.
Głównymi zadaniami TWK są m.in.:
- profilaktyka niepełnosprawności i inwalidztwa u dzieci, młodzieży i dorosłych;
- popularyzowanie idei i osiągnięć w zakresie rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz popularyzowanie działań obejmujących podnoszenie wiedzy społeczeństwa o problemach osób niepełnosprawnych;
- budzenie i pogłębianie wrażliwości społecznej różnych środowisk na rzecz osób niepełnosprawnych;
- likwidacja barier i ograniczeń uniemożliwiających osobom niepełnosprawnym udział w życiu społecznym i gospodarczym;
- rozwój rehabilitacji medycznej, zawodowej i społecznej w sferze teorii i praktyki.
Cały dorobek, wszystkie swoje osiągnięcia oraz wypracowaną pozycję wśród organizacji pozarządowych i nie tylko, TWK zawdzięcza pracy oddanych idei rehabilitacji i integracji społeczników, którzy pod kierunkiem Prezesów PTWK, wybitnych Profesorów Wikora Degi, Mariana Weissa, Aleksandra Hulka, doktora Piotra Janaszka i redaktora Wojciecha Wirowskiego, wpłynęli na obecny wysoki stan wiedzy rehabilitacyjnej i świadomości społecznej.
TWK świadczy bezpośrednio swoje usługi na rzecz ludzi niepełnosprawnych, głównie przez swoje oddziały terenowe. Oddział Terenowy w Jeleniej Górze powstał 16 listopada 1978 roku i włączył się do pracy na rzecz środowisk osób niepełnosprawnych. Były to świadczenia wynikające ze współpracy z działami służb socjalnych rad narodowych, ośrodkami zdrowia, służbami socjalnymi spółdzielni inwalidów, władzami oświatowymi i inne. Chodziło najczęściej o pomoc ludziom starszym wieku, w nauczaniu domowym ciężko pokrzywdzonych dzieci i młodzieży, w podejmowaniu kształcenia zawodowego, w zatrudnianiu, w adaptacji mieszkań i udzielaniu daleko idącej pomocy prawnej.
W minionym okresie Oddział uczestniczył w organizowaniu ponad 20 konferencji naukowych i popularno-naukowych w oparciu o Ośrodek Rehabilitacji Leczniczej im. Prof. W. Degi w Zgorzelcu, pod hasłem „Życie bez bólu”. W ramach konferencji odbywa się m.in.: Okrągły Stół „Żyj bez bólu – od przedszkola do zatrudnienia” a także prezentowane są prace plastyczne pod hasłami: „Żyją wśród nas”, „Twórczość moja jest wszystkim” oraz „Wokół naszej nadziei”. Z okazji Europejskiego Dnia Protestu przeciw Dyskryminacji Osób Niepełnosprawnych, we współpracy z Państwową Inspekcją Pracy, zapraszaliśmy, nie tylko osoby niepełnosprawne, na sympozja pt. „Życie nie musi boleć”. Współpracowaliśmy z Zespołem Placówek Edukacyjno-Wychowawczych z Płakowic przy organizacji spartakiad sportowych dla dzieci ze sprzężonym kalectwem. Co roku organizujemy bale karnawałowe dla osób niepełnosprawnych z wyborem Niepełnosprawnego Sportowca Roku oraz wycieczki krajowe i zagraniczne dla środowiska. Oddział Jeleniogórski w ramach Euroregionu „Nysa” nawiązał współpracę z Międzynardowym Centrum „Universium” z Liberca. Corocznie członkowie Oddziału uczestniczą w zorganizowanych wyjazdach na turnusy rehabilitacyjne.
Cykliczne integracyjne spotkania, imprezy plenerowe, pokazy i wykłady przyczyniają się w istotny sposób do rozwoju rehabilitacji oraz wiedzy o potrzebach i możliwościach osób niepełnosprawnych. Oddział wydał wiele prac w postaci poradników i informatorów, które ułatwiają osobom niepełnosprawnym poruszanie się w zawiłościach życia codziennego i meandrach prawa.
Przy Oddziale Terenowym w Jeleniej Górze (jako pierwszy w Polsce przy TWK) funkcjonuje od 1995 roku Warsztat Terapii Zajęciowej.
W strukturach Oddziału działa 5 kół samopomocowych:
- Koło Osób Upośledzonych Umysłowo i ich Rodzin,
- Koło Osób ze Stwardnieniem Rozsianym,
- Koło Turystyki Pieszej Osób Niepełnosprawnych,
- Koło Osób Niepełnosprawnych przy PPU „Proinval” S.A.,
- Koło Osób Niepełnosprawnych we Lwówku Śląskim.